PRODUCTIES

Het Alfabet van de Angst

Een documentaire over de Roemeens-Duitse Nobelprijswinnares Herta Müller. Haar collages, haar trauma's en haar angsten.

Alfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - stillAlfabet van de Angst - still

De Roemeens-Duitse Herta Müller (1953) ontving in 2009 de Nobelprijs voor Literatuur. Müllers ouders waren Duitstalige Roemenen. Haar vader diende tijdens de Tweede Wereldoorlog in de SS. Haar moeder zat na de oorlog vijf jaar in een werkkamp in de Sovjet-Unie. Haar eigen studietijd en leven als volwassene werd gedomineerd door de repressie van het regime van Ceausescu en de voortdurende verhoren en manipulaties door de Securitate. Leven in een dictatuur is het thema van haar werk en de angsten en trauma’s die daar uit voortvloeien bepalen haar leven nog sterk. 

Als Herta Müller niet aan een roman werkt, maakt ze collagegedichten. De verbijstering en de angst die haar prozawerk kenmerkt, zitten ook hier overal verstopt. 

De film Het alfabet van de angst is een reis naar de bronnen van haar werk, naar de doodsangst en naar de levenshonger die in al haar teksten liggen opgesloten. Een film over een leven in angst met de literatuur als wapen.

Persreacties

NRC (Hans Beerekamp)
Ook in eerdere films van Jansen vind je steeds die weldadige interactie tussen taal en beeld. Dat is precies wat in veel documentaires schrijversportretten ontbreekt: de vrijheid om te zoeken naar een radicale vorm die het werk, de persoon van de auteur, landschap en andere context weet te verbinden.
(..)
Het alfabet van de angst is een gelaagde film die niet direct al zijn geheimen prijsgeeft: een ideale vorm voor in even exacte als geheimzinnige taal gesublimeerde verkniptheid.
 
Parool (Maarten Moll)
...fraai portret...
De slotscene laat een door emoties overvallen Herta Müller zien. “U mag niet zo aan me trekken,” bijt ze John Albert Jansen toe. Ze verdwijnt uit beeld. Buiten het zicht van de camera horen we haar nog een keer: “Ik ben niet onbeschadigd.” Een mooi einde van een indrukwekkende film.
 
De Volkskrant (JeanPierre Geelen)
... een mooi, verstild schrijversportret – een genre dat ten onrechte onder druk staat...

NRC Lux (Hans Beerekamp)
Jansen slaagt er als geen ander in literatuur, landschappen en persoonlijke en nationale geschiedenis te vervlechten tot een documentaire, die zelf ook kunst is. Het is een poetische vorm van visuele essayistiek. 
(...) 
Als Jansen geen films meer kan maken over de beste schrijvers van de wereld, voor een publiek van 90.000 fijnproevers, dan kunnen we beter met de publieke omroep ophouden.



« terug naar overzicht producties


DVD
Het Alfabet van de Angst
2015 – HDV – 55 min.
regisseur: John Albert Jansen
scenario: John Albert Jansen
camera: Adri Schrover (N.S.C.)
muziek: Alexander Balanescu
editor: Jos Driessen, Daan Veldhuizen
productie: Oogland Filmproducties
co‑producent(en): VPRO
financiering: Media Fonds, Fonds 21, Goethe Instituut, Poetry International
awards: Nominatie Gouden Kalf
omroep: VPRO
uitzending: 9 juni 2015, NPO 2