PRODUCTIES

Het leven is Overal

Film over leven en werk van de Tsjechische schrijver Bohumil Harbal.

Het leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - stillHet leven is Overal - still

Drie jaar na de dood van Bohumil Hrabal komen vrienden en collega's bij elkaar in een van Hrabals vroegere ­stamcafe's. In de film Het leven is overal worden herinneringen opgehaald, wordt gedronken en gefilosofeerd over zijn leven en zijn einde. En zingt accordeonist Josef Cecil zijn rauwe ­levensliederen.

Op 3 februari 1997 komt op 83-jarige leeftijd de Tsjechische schrijver Bohumil Hrabal om het leven door een val uit het raam op de vijfde verdieping van het Bulovka-ziekenhuis in Praag. Het is een einde waarop hij in zijn werk al vaak had gepreludeerd, zo literair en bizar dat het een waardig sluitstuk vormt van zijn biografie. Voor velen geldt Hrabal als de grootste Midden-Europese schrijver van zijn tijd. Met zijn fabulerende verteltrant en zijn van levenslust en bier borrelende proza verleende Hrabal het lelijke, miezerige en onrechtvaardige bestaan in communistisch Tsjechoslowakije troost en glans. Zijn novelle 'Al te luide eenzaamheid' was in die troosteloze jaren na de Russische inval van 1968 een belangrijke inspiratiebron. In de jaren zeventig circuleren zijn teksten in talloze samizdat(ondergrondse) uitgaven, maar ook verschijnen er met toestemming van Hrabal door de censuur stilistisch gladgestreken en politiek gekuiste versies. Wroeging daarover zou zijn latere leven mede bepalen. Dwars door de gevoelens van euforie over de ophanden zijnde fluwelen revolutie van november 1989, spreekt Hrabal ook over zijn schuldgevoelens:

soms glijden mijn armen onder me vandaan en herhaal ik een paar keer Hrabal, Hrabal, Bohumil Hrabal, een mooie overwinning, je hebt het toppunt van leegte bereikt, ik sla mijn schuldbewuste ogen neer, ik ben bang de mensen in de ogen te kijken, soms kruis ik mijn handpalm en houd mijn polsen op, ik bied zo mijn armen aan, zodat men mij kan arresteren en bij de politie voorgeleiden, want ik heb schuldgevoelens ook al om die niet meer luide eenzaamheid van mij...”

Persreacties

NRC Handelsblad, 25 november 2000
‘De makers van de documentaire hebben de absurdistische wereld van Hrabal ope en schitterende manier tot leven gewekt. Ze zijn bij zijn buren langs geweest en hebben zijn vrienden geïnterviewd, die als personages in zijn boeken voorkomen en in levende lijve van de pagina’s lijken te zijn gestapt. Bovendien zit de film vol schitterende archiefbeelden van Hrabal.De documentaire heeft dan ook iets van een verfilmd boek van Hrabal en kan zo in de boekenkast staan als een postuum verschenen deel van het verzameld werk. Voor een schrijversdocumentaire is dat een groot compliment.



« terug naar overzicht producties

Het leven is Overal
2000 – 16 mm – 55 min.
regisseur: John Albert Jansen
scenario: John Albert Jansen, Chris Kijne
camera: Adri Schrover (N.S.C.)
editor: Miro Anderzjewcki
productie: Viewpoint Productions, Valérie Schuit
co‑producent(en): VPRO, Joost de Wolf
financiering: Mediafonds Culturele Omroepproducties
omroep: NTR
uitzending: Uur van de Wolf, 26 november 2000